Yap-İşlet-Devret modeliyle kamu kaynaklarını yandaş şirketlere aktaran AKP’nin tutmayan garantileri denilince akla gelen ilk adres olan Zafer Uluslararası Havalimanı rekor kırdı.
AKP’nin gözdesi İçtaş tarafından inşa edilen ve 2044 yılına kadar yolcu garantisi verilen Zafer Havalimanı’na, 2021 için 1 milyon 317 bin 733 yolcu garanti edilmesine karşı yılın ilk dört ayında yalnızca 61 yolcu uğradı.
Yapılan garanti hesabının gerçekle uymadığını belirten CHP’li Deniz Yavuzyılmaz, AKP’nin planlamasına göre yılda yapılması beklenen 208 iç hat seferinde uçakların tümü dolu olsa bile en fazla 40 bin yolcunun uçabileceğini aktardı.
“AKP’nin uçuş planı o kadar gerçeklikten kopuk ki” diyen Yavuzyılmaz, “Hazine’nin zarar etmemesi için planlanan her uçakta en az 6 bin 335 yolcunun uçması gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Kuzey Çevre Yolu, Akkuyu Nükleer Santralı, havalimanları, limanlar, otoyollar gibi mega projelerin ihalelerini alan IC İçtaş, kendi açıkladığı rakamlara göre Zafer Havalimanı için 50 milyon euro yatırım yaptı.
2044 yılına kadar havalimanını işletme hakkı devredilen şirkete, her yıl artan sayıda yolcu garantisi de sağlandı. Havalimanının açıldığı 2012 yılından bu yana havalimanından 10 milyon 233 bin 144 yolcunun gideceği öngörülerek şirkete garanti verildi. Ancak havalimanını kullanan yolcu sayısı bu dönemde 318 bin 996’da kaldı.
Pandemi ile de her yıl yolcu sayısı azalmasına karşın sözleşme gereği şirket, artan tutarda garanti ödemesini kasasına koydu.
Covid 19 salgını nedeniyle düşen yolcu sayısının Zafer Havalimanı’na yansıması daha da dramatik oldu. Kütahya-Afyon-Uşak illerinin kullanacağı öngörüsüyle inşa edilen Zafer Havalimanı’nı 2020’de 16 bin 645 yolcu kullandı.
Ancak 1 milyon 279 bin 352 yolcu için garanti verildiğinden şirkete uçmayan yolcular için 6 milyon 738 bin euro garanti ödemesi yapıldı. 2021 garantisi ise bir önceki yıla göre 38 bin 381 yolcu artışla 1 milyon 317 bin 733 olarak belirlendi. Ancak yılın ilk dört ayında uçan yolcu sayısı 61’de kaldı. Ocak, şubat ve nisan aylarında havalimanına hiç yolcu geliş gidişi olmadı.
Birgün’den Nurcan Gökdemir’in haberine göre; 2021 yılı boyunca iç hatlarda 775 bin 137 yolcu, dış hatlarda 542 bin 596 yolcu garantisi verilen havalimanını iç hatlar yolcusu kullanmadı, sadece 61 kişi yurtdışına gitti.
Devlet Hava Meydanları İşletmesi’nin açıkladığı istatistiklere göre, yolcu trafiği tahminindeki sapma yüzde 95’in altına düşmeyen havalimandaki yolcu gerilemesi geçen yılın aynı dönemine göre, bu yıl yüzde 100 oldu.
2012’den bu yana yıllık ortalama sapma yüzde 96 olan havalimanından uçmayan yolcular için bu güne kadar yaklaşık 46 milyon euro garanti ödemesi yapıldı.
Havalimanı için 50 milyon euro yatırım yapan şirket 2021 sonunda yatırımının karşılığını fazlasıyla almış olacak. 2020’de IC İçtaş’a 6 milyon 738 bin euro ödeme yapıldı.
Yolcu garantisi olarak dolayısıyla ile şirkete dokuz yıl boyunca ödenen para ise 45 milyon 891 bin 152 euro oldu. Devlet kasasından IC İçtaş firmasına 29 yıl 11 aylık garanti süresinin sona ereceği 2044 yılına kadar yapılacak ödemenin 208 milyon 131 bin 332 euro’yu bulacağı hesaplanıyor.