25 Haziran’da İstanbul’da düzenlenen 21. Onur Yürüyüşü sonrasında gözaltına alınan önce Tuzla’da ardından Urfa’da geri gönderme merkezinde (GGM) tutulan Elyas Torabibaeskendari serbest bırakıldı.
Elyas, 27 Haziran’dan bu yhana Urfa’da Geri Gönderme Merkezi’nde tutuluyordu. İstanbul 31. Onur Komitesi ve ailesi, Elyas’ın serbest bırakılması için mücadele ediyordu.
Ayrıca Özgürlükçü Hukukçular Derneği ve İnsan Hakları Derneği avukatları da Elyas’ı düzenli olarak ziyaret edip, hukuki gelişmeleri takip edip, ilgili başvuruları yapıyordu.
“Sabırsızlıkla bekliyoruz”
bianet’e konuşan ablası Andisneh Torabibaeskendari, “Çok mutluyuz, mücadelemiz sonuç verdi. Umarım tekrar aynısı olmaz. Sabırsızlıkla bekliyoruz” dedi.
Elyas, Urfa Geri Gönderme Merkezi’nde tutuluyordu. Avukatları “sınır dışı” edilmesi yönündeki karara iki kez itiraz etmişti. Son olarak AYM’ye başvurmuşlardı.
Ayrıca, İHD Urfa Şubesi avukatı Mustafa Vefa, Elyas’ın uluslararası koruma statüsünde olduğunu hatırlatmış ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Komiserliği’nin de “acil” koduyla Türkiye’ye bu konuda çağrı yaptığını belirtmişti.
Ne olmuştu?
İstanbul 31. Onur Haftası Komitesi, İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi’nde 21. Onur Yürüyüşü’nde gözaltına alınan İranlı mülteci Elyas’ın Urfa Geri Gönderme Merkezi’nde tutulduğunu açıklamıştı.
Açıklamada, Elyas, İran’da işkence ve idam tehlikesi ile karşı karşıya olduğu hatırlatılmış ve derhal GGM’den serbest bırakılması, İran’a iade edilmemesi istenmişti. Ancak, avukatların başvurusunu reddeden mahkeme Elyas hakkında “iade kararı” vermişti, avukat bu duruma da itiraz etmişti.
Mültecilik kavramı hakkında
Mülteci kavramının 1951 Birleşmiş Milletler Sözleşmesi’nde tanımlandığı biliniyor.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR), 2019 yılı Kasım ayı verilerine göre Türkiye’de yaklaşık 39 bin İranlı mülteci yaşıyor.
Ancak Türkiye, Avrupa Konseyi üyesi olan ülkelerin vatandaşlarına mülteci statüsü tanıma zorunluluğu getiren Cenevre Sözleşmesi üzerinde coğrafi kısıtlama uyguluyor. Bu uygulama uyarınca Avrupa ülkesi vatandaşı olmayanlar, uluslararası mülteciler hukuku kapsamında koruma altına alınmıyor.,
Göç İdaresi Genel Müdürlüğü verilerine göre geçen yıl 3.588 İran vatandaşı, Türkiye’de uluslararası koruma başvurusunda bulundu.
Bazı uzmanlar, Türkiye’nin Cenevre Sözleşmesi’ne coğrafi kısıtlama uygulamasının, Türkiye’de sığınma başvurusu yapan İran vatandaşlarının riskli koşullar altında yaşamak zorunda bırakılması anlamına geldiğini kaydediyor.