İnsan Hakları Derneği (İHD), 20 Haziran Dünya Mülteciler Günü’nde yaptığı açıklamada bu günün ilan edilmesinin ardından geçen 22 yılda mültecilerin yaşamlarında iyileşme şöyle dursun hak ihlallerinin arttığını, yaşam koşullarının ağırlaştığını ve mültecilerin iç ve dış politikadaki kirli pazarlıkların malzemesi haline getirildiğine vurgu yaptı.
Türkiye’deki seçim sürecinde de bu kirli pazarlığın hakim olduğunu ifade eden İHD, mültecilerin insan onuruna yaraşır bir hayat sürebilmesi için hukuki statülerine uygun şekilde sığınma hakkı başta olmak üzere her haklarına erişebilmesi gerektiğini ifade etti. Geri kabul anlaşmalarının iptal edilmesi gerektiğini ifade eden İHD, açıklamasını “Mültecilik, ancak mülteciliği yaratan nedenlerin önlenmesi ile önlenebilir, savaşları, çatışmaları, ekonomik ve ekolojik krizleri önleyin” dedi.
20 Haziran Dünya Mülteciler Günü vesilesi ile bir defa daha tüm devletlere çağrıda bulunan İHD açıklamsında, “Çatışmalara, savaşlara ve küresel çapta sömürü politikalarına son vererek mülteciliği yaratan nedenleri ortadan kaldırmaya, sığınma hakkına ve mültecilik hukukuna uymaya, bu doğrultuda sorumluluk almaya, mülteciler için insanca yaşama koşullarını oluşturmaya ve mültecileri siyasi pazarlık konusu yapmayan hak odaklı insani politikalar üretmeye, mültecilerin eğitim, barınma, beslenme, çalışma ve sağlığa erişim gibi temel haklarının sağlanması konusunda kalıcı çözümler geliştirmeye çağırıyoruz” denildi.
Açıklamanın son kısmında şu talepler yer aldı:
-
İHEB ve 1951 BM Cenevre Sözleşmesi ile düzenlenen ve korunan “sığınma hakkı” bir insan hakkıdır, mültecilerin bu hakka erişimi sağlansın.
-
Türkiye, 1951 BM Cenevre sözleşmesine koyduğu coğrafi çekinceyi kaldırsın ve ülkede bulunan mültecilere hukuki statü sağlansın.
-
Geri gönderme yasağını ihlal eden ve sığınma hakkı ihlallerine neden olan AB Türkiye arasındaki Geri Kabul Anlaşması iptal edilsin.
-
Mültecilere yönelik mültecilik hukukuna ve insan haklarına aykırı uygulamalara son verilsin.
-
Mültecilere yönelik ayrımcı, ırkçı yaklaşımlar, nefret söylem ve eylemleri ile mültecilere yönelik nefret suçlarında cezasızlık önlensin.
-
Mültecilere yönelik çifte standartlar ortadan kaldırılsın, hangi ülkeden geldiğine bakılmaksızın hukuki koruma ve insanca yaşama olanakları ve tam olarak insan haklarına erişimleri sağlansın.
-
Mülteci kadın, çocuk, LGBTİ+, yaşlı, engelli gibi kırılgan mülteci gruplar için uygun koruma ve imkanlara erişim sağlansın.
-
Eğitim, sağlık ve benzeri temel ihtiyaç alanlarına ve bütün kamu hizmetlerine anadilde erişim sağlansın.
-
Geri Gönderme Merkezleri kapatılsın, idari gözetim uygulamasına son verilsin.
Ve nihayet
-
Mültecilik, ancak mülteciliği yaratan nedenlerin önlenmesi ile önlenebilir, savaşları, çatışmaları, ekonomik ve ekolojik krizleri önleyin.
