Halkların Demokratik Kongresi (HDK) Halklar ve İnançlar Komisyonu, Çarlık Rusya tarafından 1864’te sürgüne gönderilen ve büyük çoğunluğu açlık ve susuzluktan yaşamını yitiren Çerkeslerin yaşadığı soykırıma ilişkin yazılı açıklama yapıldı. Soykırımın 155’inci yılında yaşamını yitirenlerin anıldığı açıklamada “Çerkeslerin Çarlık Rusya’sına karşı aralıklarla 3 asır süren özgürlük savaşı boyunca dünyanın en kitlesel soykırımlarından birini yaşamaları; ardından Kuzeybatı Kafkasya nüfusunun %90 oranında sürgün edilmesinin üzerinden 155 yıl geçti” denildi.
Yaklaşık bir buçuk milyon Çerkes’in denizyoluyla başta Varna, Samsun, Sinop ve Trabzon olmak üzere Osmanlı topraklarına sürüldüğünün belirtildiği açıklamada, “Sürgün sırasında; gerek Karadeniz’in Kafkasya ve Osmanlı sahillerinde gerekse deniz yolculuğu sırasında açlık ve hastalıktan nüfusun üçte biri yaşamını yitirdi. Osmanlı İmparatorluğu’nun iskân politikası sonucu Anadolu’nun dört bir yanına dağıtıldılar. Balkanlar’a sürgün gidenler ise 1877-78 Osmanlı-Çarlık Rusyası savaşından sonra ikinci sürgünle -çoğunluğu- Ortadoğu’ya yerleştirildiler” diye ifade edildi.
‘Unutmadık unutmayacağız’
Çerkeslerin yaşadıkları her yerde; kimliklerini yaşatabilmek, yeniden üretebilmek ve geleceğe taşıyabilmek için demokrasi mücadelesi saflarında kararlılıkla yerlerini aldığının aktarıldığı açıklamada, son olarak şu ifadelere yer verildi: “19. yy’da yaşadıkları trajediye yönelik adalet arayışında; 1997 yılında BM’de Temsil Edilmeyen Halklar ve Uluslar Örgütü’nün (UNPO), Dünya Çerkes Birliği’nin başvurusu sonucu aldığı kararın gereğinin yapılması için mücadelelerini sürdürüyorlar. Çerkes soykırımının kabulü, Çerkeslere sürgün ulus statüsü verilmesi, Çerkeslere, kadim toprakları Kafkasya nedeniyle hem Rusya Federasyonu ve hem de yaşadıkları ülke vatandaşlığı yani çifte vatandaşlık hakkı verilmesi, Çerkes halkının tarihsel vatanlarına dönebilme garantisi verilmesi için mücadelemiz sürecek. Soykırım insanlık suçudur ve zamanaşımı yoktur. Unutmadık, Unutmayacağız, Unutturmayacağız.” (Haber Merkezi)
