İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu’nun hasta tutukluların serbest bırakılması talebiyle Galatasaray Meydanı’nda yapmak istediği F Oturumu’nun 404’üncü hafta eylemi, polis tarafından engellendi.
Engelleme üzerine açıklama, İHD İstanbul Şubesi önünde yapıldı. Hasta tutukluların fotoğraflarının taşındığı eylemde, “Wernicke-Korsakoff hasta mahpuslar serbest bırakılsın” ve “Tecrit öldürür dayanışma yaşatır” pankartları açıldı.
Wernicke-Korsakoff sendromu tutsakların durumuna dikkati çekilen bu haftaki eylemde, basın açıklamasını İHD İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu Üyesi Hatice Onaran yaptı.
19 Aralık 2000 yıllında “Hayata Dönüş Operasyonu” adı verilen operasyonla siyasi tutukluların kaldığı cezaevlerine eşzamanlı operasyon düzenlendiğini hatırlatan Onaran, “Hapishanede görevli tüm asker ve infaz koruma memurları geriye çekilerek onların yerine özel eğitilmiş askerler ve özel tim mensupları yerleştirildi.
Bu saldırıda iş araçları, buldozerler, ateşli silahların yanı sıra yakıcı kimyasal silahlar kullanılmış, operasyon naklen yayınla tüm topluma izletilmiştir. ‘Hayata Dönüş’ adı verilen ve ülke tarihinde kara bir leke olan 19 Aralık; politik mahpusları diri diri hapishaneye gömme ve hapishaneleri ölüm kamplarına çevirme saldırılarının yıldönümüdür. 122 politik mahpus bu saldırılarda ve sonrasındaki ölüm oruçlarında hayatım kaybetti” diye ifade etti.
İHD’nin cezaevlerine yönelik yaptığı bu operasyondan sonra 19 Aralık gününü, “Cezaevlerinde İnsan Hakları İçin Mücadele ve Dayanışma Günü” olarak ilan ettiğini hatırlatan Onaran, “Hak ihlallerinin durdurulması, gerçekleşmiş insan hak ihlallerin de hesabının sorulmasıyla mümkündür.
19 Aralık katliamı ile hapishanelerde siyasi tutukluların direnişini yakarak, yıkarak, kurşunlayarak, kimyasal gazlar kullanarak bitiremeyen egemenler, ölüm orucu yapan tutuklulara zorla müdahale ederek onların Wernicke-Korsakoff hastalığına yakalanmasına neden olmuştur.
Türkiye genelinde 600’e yakın kişi bu sendromla yaşamını sürdürmek zorunda bırakılmıştır. Bizim tespit edebildiğimiz kadarıyla cezaevlerinde bu hastalığa yakalanarak bedensel bütünlüğünü kaybetmiş 36 tutuklu bulunmaktadır” diye konuştu.
Bu haftada Wernicke-Korsakoff hastalığına yakalanan ve durumu ağır olan Kemal Gömi, Kemal Özelmalı, Aslıhan Gençay ve Mehmet Ali Çelebi’nin durumuna dikkati çekmek istediklerini sözlerine ekleyen Onaran, şöyle devam etti: “Kemal Gömi, müebbet hükümlü olarak 1992 yılından bu yana cezaevindedir. 2000 yılında Kandıra F Tipi Cezaevi’nde 270 gün ölüm orucunda kalmıştır.
Bilincini yitirince müdahale edilen Gömi, Wernicke-Korsakoff sendromuna yakalanmış, sinir sistemleri bozularak ağır şizofreni hasta haline gelmiştir. Ziyaretine giden aile bireylerini bile tanıyamayan mahpus, farklı zamanlarda olmak üzere şimdiye kadar hastane tarafından iki kez ‘cezaevinde kalamaz’ raporu verilmiştir. Gömi halen Bolu F Tipi Hapishanesi’nde ve tek başına bir hücrede tutulmaktadır.” dedi.
“19 Aralık katliamı ve zorla müdahaleler nedeniyle Wernicke-Korsakoff sendromuna yakalanan tutukluların durumları endişe vericidir” diyen Onaran, sözlerini şöyle sürdürdü: “ATK hastane raporlarını görmezden gelmekte, hatta daha önce serbest bırakılan Wernicke-Korsakoff sendromlu hastalarda bu bulguların ortadan kalktığını açıklamaktadır.
Wernicke-Korsakoff sendromu uzun süreli açlık grevi sonrası görülen, fiziksel ve zihinsel tahribata neden olan, geri dönüşümü olmayan bir rahatsızlıktır. Wernicke-Korsakoff sendromuna yakalanan insanların büyük çoğunluğu yaşamlarını tek başına sürdüremez durumdadır, en insani ihtiyaçları için destek almak zorunda kalmaktadırlar.”
Wernicke-Korsakoff sendromu bulunan hiç kimsenin hapishane koşullarında kalamayacağı uyarısında bulunan Onaran, “Sistemin dayattığı gerekçelerle cezaevlerinde tutulan tüm Wernicke-Korsakoff hastası tutukluların serbest bırakılmasını istiyoruz” dedi.
