Maraş merkezli depremlerin ardından çalışma hayatı, iş ve gelir güvencesi, sosyal güvenlik, barınma ve eğitim olmak üzere acil alınması gereken sosyal politika önlemlerine dair DİSK Yönetim Kurulu adına Genel Başkan Arzu Çerkezoğlu, acil sosyal politika taleplerini açıkladı.
İşçi sınıfının büyük bir toplumsal seferberliğin parçası olarak arama kurtarma çalışmalarına, kan bağışına, elden ele büyüyen dayanışma kampanyalarına koştuğunu söyleyen Çerkezoğlu, bu seferberliğin geleceğimizin teminatı olduğunu vurguladı.
Deprem doğaldır, felaket sistemsel bir sorundur
Depremle birlikte piyasacılığın, rantçılığın ve sermayenin ihtiyaçlarını önceleyen politikaların da çöktüğünü ifade eden Çerkezoğlu,
“Deprem doğaldır ancak felaket sistemsel bir sorundur, izlenen politikaların bir sonucudur. Hem gerçek anlamıyla hem de ülkenin kurumları, kuralları, rejim biçimi, ekonomi politikaları, kentleşme politikaları olarak üstümüze çöken bu enkazı hep birlikte kaldıracağız. Ve ülkemizin daha adil, daha demokratik, daha eşitlikçi, doğayı ve bilimi dikkate alan bir biçimde yeniden kuruluşu için hep beraber bir seferberlik başlatacağız” dedi.
Acil sosyal politika önlemleri ve önerileri
DİSK bu açıklamada acilen alınması gereken önlemleri ve yaşama geçirilmesi gereken sosyal politikaları içeren talepleri şu şekilde sıraladı:
- Depremzedelere yaşamlarını sürdürmek ve yeniden kurabilmek için doğrudan veya dolaylı çeşitli kamusal destekler sağlanmalıdır.
- Depremzedelerin elektrik, su, doğalgaz ve iletişim fatura borçları silinmelidir. Depremzedeler bu hizmetlerden bedelsiz yararlanmalı, depremzedelerin vergi borçları ile kredi kartı ve ihtiyaç, konut ile taşıt kredi borçları silinmelidir.
- Depremzedelere yeterli kira ve ev eşyası desteği sağlanmalıdır.
- Depremde hayatını kaybedenlerin hak sahiplerine prim ödeme ve çalışma süresi koşulları aranmaksızın ölüm aylığı bağlanmalıdır.
- Deprem sebebiyle meslekte kazanma gücünün en az yüzde 60’ını kaybedenler prim ve sigorta süresi şartı aranmaksızın malul sayılmalı ve malullük sigortasından aylık bağlanmalıdır.
- Depremden zarar görmüş işçilerin korunması için derhal işten çıkarma (fesih) yasağı getirilmelidir.
- Depremzede işsizler önkoşul aranmaksızın işsizlik ödeneğinden yararlanmalıdır.
- Deprem bölgesinde kısa çalışma ödeneği ön koşulsuz verilmelidir.
- Deprem nedeniyle işten ayrılmak isteyen depremzedelerin kıdem tazminatı ödenmelidir.
- Afetle mücadele kapsamında yeni istihdam yaratılmalı ve işverenlere afetzede çalıştırma yükümlülüğü getirilmelidir.
- Enkaz kaldırma çalışmaları sırasında işçi sağlığı ve halk sağlığı kurallarına uyulmalıdır.
- Güvenli konutlar oluşturuluncaya kadar depremzedeler geçici olarak konaklama tesisleri ile uygun kamu tesislerine yerleştirilmeli, KYK yurtlarında üniversite öğrenimine devam eden öğrenciler barınmaya devam etmelidir. Uzaktan eğitime geçmeye zorlanan üniversite öğrencilerinin öğrenimlerine örgün olarak devam etmesi sağlanmalıdır.
- 17 Ağustos 1999 depremi sonrasında olduğu gibi, deprem bölgesinde uygun ders alanı tahsis edildikten sonra eğitim-öğretim sürdürülmelidir.
- Deprem sonrası kurulan yaşam alanları kadın ve çocuk depremzedeler için güvenli olmalıdır.
- Deprem bölgesindeki çocuklara yönelik destek hizmetleri acilen oluşturulmalıdır.
- Çalışma hayatındaki kadın depremzedelere yönelik özel önlemler alınmalıdır.
- Deprem sonrası artacak yoksulluk nedeniyle kadın ve çocukların uğrayabilecekleri şiddet ve istismara yönelik özel önlemler hayata geçirilmelidir.
