Ağrı’nın Tutak ilçesine bağlı Soğukpınar (Mûşiyan) köyüne 6 Aralık 2019 tarihinde baskın düzenleyen askerler ile HPG’liler arasında çatışma çıkmış ve 3 HPG’li ile 3 çocuk babası Murat Kaya (28) yaşamını yitirmişti. Kaya’nın eşi Zozan Mıhyeddin, bunun üzerine eşinin ölümünden sorumlu olan asker ve korucular hakkında Ağrı Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunmuştu. Savcılık, 22 Haziran 2020 tarihinde suç duyurusu hakkında “kovuşturmaya yer yoktur” kararı verdi. Kararda, Murat Kaya’nın askerler tarafından sağken durdurulduğu ve güvenli bölgeye geçirildiğine ilişkin eşi Zozan Mıhyeddin’in verdiği beyanların esas alınmayacağı kaydedildi. Yine, Mıhyeddin’in eşinin ölümüne dair verdiği röportaja işaret edilerek, “Türkiye Cumhuriyeti kurumlarını suçlayıcı ve devlet aleyhine beyanları bulunmakla birlikte değerlendirildiğinde Mıhyeddin’in beyanlarına itibar edilmeyeceğine değerlendirilmiştir” gerekçesiyle suç duyurusunun kabul edilemeyeceği ileri sürüldü.
‘Kusur bulunamadığı…’
Kaya’nın vücudunda çıkan tek kurşun çekirdeğinin hangi silahtan çıktığının tespit edilemeyeceğinin iddia edildiği kararda, şu ifadeler yer verildi: “(…) açıklanan sebeplerle gerçekleştirilen soruşturma neticesinde ‘örgüt üyesi’ olduğu anlaşılan Murat Kaya’nın etkisiz hale getirilmesinde ilişkili olayda Anayasa ile korunan yaşam hakkının ihlal edildiğine dair herhangi bir delil veya bulgu olmadığı, Kaya’nın hangi güvenlik personelin silahı ile etkisiz hale getirilmiş olduğu yönünde Kriminal Raporlara göre tespit yapılmasının mümkün olmadığının anlaşıldığı ancak tespit edilmiş olsa dahi Murat Kaya’yı etkisiz hale getiren faili meçhul şüphelilere atfedebilecek herhangi bir kusur bulunmadığı bu gerekçelerle Murat Kaya’yı etkisiz hale getiren faili meçhul şüpheliler hakkında kamu adına kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verilmiştir.”
AYM’ye taşındı
Kaya’nın eşi Zozan Mıhyeddin ve yakınları, takipsizlik kararı üzerine 10 Temmuz 2020’de Ağrı Sulh Ceza Hakimliği’ne itirazda bulundu. Hakimlik, savcılığın verdiği kararın “yasa ve usule uygun”” olduğunu iddia ederek, 27 Temmuz 2020’de itirazı reddetti. Mıhyeddin, bunun üzerine 2 Eylül 2020’de Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) bireysel başvuruda bulundu.
Avukat: Soruşturma yapılmadı
Savcılık ve hakimlik kararlarını değerlendiren Kaya ailesinin avukatı Mahmut Kaçan, yaşanan olayda yaşam hakkı ihlalinin bulunduğunu belirtti. Muhalif basına verilen demeçlerin takipsizlik kararına gerekçe yapılmasının hukuken izahının olmadığını kaydeden Av. Kaçan, savcılığın aynı zamanda ifade özgürlüğünün kısıtlanmasına neden olduğunu ifade etti. Savcılığın olay yeri incelemesi yapmadan ve tanıkları dinlemeden soruşturmasını tamamladığını aktaran Av. Kaçan, yine herhangi bir bilirkişi incelemesi olmadan merminin hangi silahtan ateşlendiğinin bilinmediğinin belirtilmesinin de etkin bir soruşturma yürütülmediğinin kanıtı olduğunu vurguladı. Kaçan, “Operasyon sırasında havalandırılan drone görüntüleri verilmiyor ve incelenmiyor. Bu görüntülerde birçok sorunun cevap bulanacağına inanıyoruz. Bu nedenlerle AYM’ye başvurduk. Davanın takipçisi olacağız” dedi.
