Aralık 2022’de başlayan ablukanın 138. gününde, kendilerini çevre aktivisti olarak tanımlayan Azeriler Laçin koridorundaki eylemlerini durdurdu. Artsakh’tan gelen haberlere göre, onların yerini “Azerbaycan polis güçleri” aldı. Serbest dolaşım 12 Aralık 2022’den bu yana durdurulmuş olmasına rağmen Bakü yolunun kapalı olmadığı konusunda ısrar etmeye devam ediyor. Ermenistan’ın Goris şehrini Artsakh’a bağlayan otoyol boyunca 190 kat daha az insanın hareket ettiği bildirildi. Yol boyunca yapılan tüm seyahatler Kızıl Haç ve Rus barış güçlerinin arabuluculuğuyla gerçekleşti.
Azerbaycan 23 Nisan’da Khakari köprüsü yakınlarında bir kontrol noktası kurdu. Rus barış gücü birliğinin eski komutanı Andrei Volkov köprünün açılması için yapılan görüşmelere bizzat katıldı. Ancak görüşmeler sonuç vermedi. Onun yerine atanan Alexander Lentsov’un göreve geldiğinden beri yürüttüğü müzakereler de sonuçsuz kaldı. 2 Mayıs’ta Azerbaycan medyası, kontrol noktasına Amerikan yapımı Smiths Detection X-ray tarayıcısının yerleştirildiğini bildirdi.
Atrsakh halkı evlerine dönemiyor, hastaların durumu kötü
Artsakh’tan, abluka sonucunda 570’i çocuk olmak üzere 3.900 kişinin henüz evlerine dönemediği bildirildi.
Geçen yıl 12 Aralık’tan bu yana Artsakh’ta hastanelerde planlı ameliyatlar gerçekleştirilmedi. Artsakh’ın enformasyon merkezinden alınan son bilgilere göre, bu süre zarfında yaklaşık 1.175 vatandaş ameliyat olma fırsatını kaybetti.
Cerrahi müdahale için hastalar Uluslararası Kızıl Haç Komitesi’nin arabuluculuğu ve refakatiyle Ermenistan’a gitmek zorunda kalıyor. Bugüne kadar yaklaşık 400 kişi bu imkâna kavuştu.
Buna ek olarak, Azerbaycan tarafı yerel acil servisin resüsitasyon araçlarının yol boyunca hareket etmesini engellediğinden ve Kızılhaç’ın böyle bir aracı olmadığından, yatan hastaların taşınması imkansız. Hastalar nakli sıradan araçlarla oturur pozisyonda gerçekleştiriliyor.
Tıbbi hizmetleri daha erişilebilir kılmak için We Are Our Mountains ajansı mobil ekipler oluşturmaya karar verdi. Mobil ambulans hizmeti sayesinde kırsal kesim sakinleri muayene olma fırsatına sahip olacak.
Ajans, “Terapötik muayene, genel tarama çalışmaları, bulaşıcı ve bulaşıcı olmayan hastalıkların tespiti ve kontrolünün yanı sıra laboratuvar çalışmalarından bahsediyoruz” dedi.
İnsani yardım malzemelerine erişim sınırlı
Aralık ayından bugüne kadar Artsakh’a yaklaşık 13 kat daha az temel mal ithal edilmiş durumda.
Nisan ayının sonundan itibaren kontrol noktasının kurulmasıyla durum daha da karmaşık hale geldi. 28 Nisan’da Azerbaycan sınır muhafızları, Ermenistan’dan gelen insani yardım yükü taşıyan Rus barış gücü birliğinin araçlarını yaklaşık 14 saat boyunca alıkoydu. Kamyonlar gıda ve temel ihtiyaç maddeleri taşıyordu. Ancak RCC’nin askeri komutanlığı ile yapılan görüşmelerden sonra geçişlerine izin verildi.
İnsanlar işlerini kaybetti, ekonomi zarara uğradı
Aralık ayından bu yana süren ablukanın ekonomiye verilen zarar yaklaşık 270 milyon dolar tutarında. Bu yıl öngörülen yıllık GSYH’nin yaklaşık yüzde 30’u (903 milyon $) üretilemeyecek.
Abluka altında çalışamama nedeniyle 860 işletme (toplamın %20,1’i) faaliyetlerini askıya altında. Geri kalanlar ise kısmen ya da devlet desteği ile çalışıyorlar.
Tahminlere göre, yaklaşık 10.300 kişi işini ve gelir kaynaklarını kaybetmiş durumda.
Elektrik yok, gaz arzı kısmi
Azerbaycan periyodik olarak Artsakh’a gaz tedarikini tamamen ya da kısmen durduruyor. Ermenistan’dan 115 gündür elektrik verilmiyor. Artsakhenergo’ya göre Azerbaycan, Ermenistan’dan elektrik sağlanan yüksek gerilim hattında onarım yapılmasına izin vermiyor. Kaza Azerbaycan’ın kontrolü altındaki topraklarda meydana geldi. Yerel kaynaklar ise halka günün her saati elektrik sağlamak için yeterli değil.
