13 Mayıs Cuma günü Köln Arbeitsunrecht tarafından Hannover, Köln, Stuttgart, Paderborn, Berlin gibi bir çok ilde; çalışanları, sendikacıları ve işyeri temsilcilerini(BR-Betribsrat) desteklemek ve onların haklarını savunmak için “Stop Union Busting! Beriebsräte gründen & schützen” adı altında bir kampanya başlattı. Hamburg’da da Alerta, Blümchenkollektiv, Wobblies&Gäste ve ATİF Hamburg’un desteklediği eylem Sternschanze’de yapıldı.
Union Busting, işverenin işyerindeki sendikaları ve işyeri temsilcilerinin çalışmalarını ve büyümelerini engellemek için grev kırıcılığı, zorla yer değişikliği, aşağılama, sistematik beyin yıkama, aktiv işçilerin isimlerinin diğer firmalara bildirilmesi, işten atma gibi bir çok yasal ve yasadışı faaliyetlerin ortak adı.
Bu kampanya özellikle 4 yılda bir 1 Mart/ 31 Mayıs tarihleri arasında yapılan işyeri Temsilciliği seçimlerine denk getirildi. Bu sefer güncel olarak Union Busting yapan firmalar ALDI SÜD/NORD ve Avrupa’da ve Türkiye’de bir çok şubeleri olan ve ALDI’ye yiyecek taşıyan GETİR firması.
ALDI SÜD’ de şimdiye kadar 2018 yılında sadece Langenfeld’de bir işyeri temsilciliği kurulabilmişti. Nisan 2022’de Dormagen’da Betriebsrat kurma çalışmaları buranın yöneticilerinin faşist yöntemleriyle engellenmişti. ALDI NORD SÜD’den biraz daha iyi olmasına rağmen orada da baskılar var. Şu anda ALDI NORD/SÜD’ün danışmanlığını yapan avukat Dr. Till Wegmann daha önce Essen’de 4 kişilik bir “işçi hakları” Avukat grubunun başıydı.
Bütün bu yöntemler ALDI’nin başarı reçetesidir. Bu yüzden mirasyediler Beate Heister ve Karl Albrecht Jr. Forbes’e göre 32,3 Milyar Euro’luk bir servetin sahipleri. Yemek dağıtımı da yapan GETİR firması ise ALDI’ye yiyecek taşıyor ve bünyesinde 200 şöför çalıştırıyor. Bu şöförler bir işyeri temsilciliği kurmak istiyor. 7 tane BR seçme hakları var. Bunlardan bir kişi çalışmadan maaşını alarak sadece işyeri temsilcisi olarak faaliyet yürütebilir (freigestellte).
Bu çalışmaları yürüten Fetullah ve iki arkadaşı işten atılıyor. Seçimlere BR olarak 3 firma yöneticisi aday oluyor. BR seçimleri firma yöneticileri tarafından seçimlere çok az bir zaman kala çok az kişiye bildiriliyor, seçimlerin yapılacağı yer olarak bir çok çalışanın gelemeyeceği kadar uzak bir yer seçiliyor ve yanlış adres veriliyor. Yine de Fetullah dahil 15 kişi seçimlere gelmeyi başarıyor. 2015’de kurulan ve kısa sürede Avrupa ve Türkiye’de bir çok alanda yatırımları olan Getir firmasının başarısı ve zenginliği bu faşist yöntemlerde yatıyor.
İşyeri temsilciliği(BR) neden önemli? BR’lerin işyerlerinde bir çok yaptırım gücü var eğer temsilcileri aktif çalışırsa. İzinleri olmadan işçi alınıp çıkartılamaz, işçi alımında ayrımcılık yapılmasını engeller, hizmet planlarının, izinlerin, fazla mesailerin yasal çerçeve de olup olmadığını kontrol eder ve denetler, iş yeri güvenliği, kazaları, engellilerin çalıştırılması, kadın ve erkeklerin eşit koşullarda çalışması gibi konularda iş vereni yönlendirir ve kontrol eder.
İzni olmadan işveren bir şey yapamaz. İş yerlerinde sendikalardan daha etkilidirler ama toplu sözleşme yapamazlar bunu sendikalar yapar. Eğer iş yerinde yeterince sendika üyesi yoksa BR’ler kendi başlarına toplu sözleşme yapamazlar. Yeni geldikleri ülkede iş hukuku hakkında bilgi sahibi olmayan göçmen işçiler, işveren tarafından sömürülmeye daha fazla açıktırlar. Bu yüzden BR’ler özellikle göçmen işçiler için daha da önemlidir.
ATİF Hamburg olarak bu tür eylemleri desteklediğimiz gibi bu grupların yer bulma ihtiyacını da karşılıyoruz. Alerta grubu dernek binamızda Salı günleri saat 16-18 arasında sosyal danışmanlık ve Wobblies & Gäste grubu da yine Salı günü işyeri sorunları, iş ve işçi bulma kurumu(ARGE)’de karşılaşılan sorunlar ve kiracılara danışmanlık yapmaktadırlar.
