ABD Temsilciler Meclisi, Türkiye sınırları içerisinde yaşayan 1.5 milyon Ermeni’nin 1915’te sürgün yollarında soykırıma uğratılmasını “soykırım” olarak tanıyan tasarıyı kabul etti.
Meclis genel kurulunda her iki parti temsilcilerinin söz aldığı 1 saat süren tartışmanın ardından yapılan elektronik oylamada 405 üye, tasarı lehinde oy kullanırken, 11 üye karşı çıktı.
Demokrat Partili Temsilciler Meclisi İstihbarat Komisyonu Başkanı Adam Schiff’in sunduğu tasarıda, “Temsilciler Meclisi’nin Ermeni soykırımını resmen tanımayı ve anmayı ABD politikası olarak gördüğü” ifade ediliyor.
Demokrat Jim McGovern’ın başkanlık ettiği Temsilciler Meclisi Mevzuat Komisyonu Pazartesi günü toplanarak, 296 sayılı karar tasarısının ilgili komisyonda görüşülmeden doğrudan Genel Kurul’da oylanmasının önünü açmıştı. Tasarı böylece ilgili alt komisyonlarda oylanmadan genel kurula getirildi.
Karar tasarısında, ABD hükümetinin “Ermeni soykırımı” ya da herhangi bir soykırımı reddetmesi için yürütülecek girişimler reddediliyor. Tasarıda ayrıca ABD’nin insani yardım çabaları dahil, “Ermeni soykırımı” gerçeklerini halkın anlaması ve bu konuda eğitilmesi teşvik ediliyor. “Ermeni soykırımının bugünün insanlığa karşı işlenen suçlarla benzerliğine” de tasarıda dikkat çekiliyor.
“Eğer tanınmazsa tekrar yaşanabilir”
Temsilciler Meclisi Demokrat Çoğunluk Lideri Steny Hoyer de, bu tasarının Türkiye hükümetini hedef almadığını, tarihte olan bir olayla ilgili olduğunu söyledi, “eğer tanınmazsa tekrar yaşanabilir” ifadesini kullandı.
Hoyer, “Türk dostlarımızın da, Alman dostlarımızın kendi soykırımlarını tanıdığı gibi bunu tanımamalarından üzüntü duyuyorum. Eğer kendi halklarına bunun yanlış olduğunu söyleseler o zaman muhtemelen tekrarlanmayacak” diye konuştu. Hoyer de Suriye’deki Kürtler örneğini verirken, “Suriye’de bizim yanımızda cesurca savaşan Kürt müttefiklerimiz Türkiye’nin operasyonu yüzünden evlerini terk etmek zorunda kaldı” dedi. Hoyer, günümüzde Rohingya Müslümanları, Uygurlar gibi daha birçok toplumun etnik temizlik ve zorla yerinden etme politikalarına maruz kaldığını söyledi.
“Türkiye artık büyük bir müttefik değil”
Ermeni tasarısı için yine uzun zamandır çok çaba gösteren isimlerden Demokrat Parti California milletvekili Brad Sherman da, bugüne kadar Ermeni tasarılarını reddeden Kongre üyelerinin hep sadece “Türkiye önemli müttefik” argümanını ortaya sürdüğünü hatırlattı ama o da Suriye örneğini vererek Türkiye’nin artık böyle bir müttefik olmadığını savundu.
Sherman, “Almanya büyük bir demokrasi oldu çünkü geçmişiyle yüzleşti. Türkiye de ancak bunu yaparsa modern, refah dolu bir ülke olabilir” mesajını verdi. Diğer birçok ülkenin Türkiye’nin baskısına rağmen soykırım tasarılarına geçirdiğine dikkati çeken Sherman, “Fransa’ya (Türkiye’ye) ihracat yapamayacakları söylenmişti, ihracatları 4 katına çıktı. Amerika’nın da gerçeği tanımasının zamanı” dedi.
