Acı ve özlemlerin toprağa ekildiği,sevinç ve umudun baharda yeşerdiği,ata toprağı Dersim. Aylarca beyaz karı kendisine yorgan eyleyen toprak ananın sesiz isyanına tanık oluruz. Bu isyan kar, kış, kıyamet değildir. Bu isyan yüzyıllardır acıyı bal eylemiş bu topraklardaki sessizliğin ürkütücü yanlızlığıdır.
Yetim kalmış bir çocuk, yalnızlığa mahkûm edilmiş bir tutsak misali atalarımızın dökülen gözyaşlarında gizlidir.Dört yanı ‘puşt zulası’ misali karakollarla çevrildi, üç yanı baraj sularıyla tutularak yarım adaya dönüştürüldü.
Köylerimiz, gome’lerimiz o kutsal ateşe kurban verildi. Firik Dede’nin yüreği misali kor ateş yakıldı yüreklerde. Ama ne su, ne ateş, ne de bu zulüm kökleri Munzur Suyu’ndan beslenen Dersim’i alamadı bizlerden.
Dersim,
Zalimler boş durur mu hiç? Bu köklerin beslendiği suyu, damarlara akan kudreti, enerjiyi kesmeyi deniyorlar. Onlarda şunu iyi biliyorlar ki köklerinden koparılmış hiçbir canlı yaşayamaz. Köklerini kurutursan meyve veremez, çiçek açamaz, tohum olup yeniden var olamaz.
Kesmekle, kırmakla, yakmakla kurutamadıkları bu toprakları çorak bir diyara çevirmenin yolunu keşfetti zebaniler. Kim derdi ki bu kadim topraklarda yozlaşma, fuhuş, uyuşturucu, çetecilik, ihbarcılık boy verebilir. Kim derdi ki bu toprakların kadınları bir bir katledilerek çocuklar 38 misali yetim bırakılabilir. Ve biliyorlar ki bu topraklarda kadın ve ana kutsaldır.
Bu kutsalımıza saldırarak korkuyu ve teslimiyeti yaymak istiyorlar. Kim derdi ki bu topraklarda bir kadın öğrenci aylardır bulunamaz, bu topraklar bir kayıp diyarına dönüşebilirdi. Evet, kutsalları, değer yargıları ve inancı erozyona uğramış; toprağı, suyu ve yaşamı çalınmış bir Dersim…
Dersim,
Bahar geldi yine memleketime, o sarı mekaplı ayakları özledi toprak, o sarı mekapların değmediği yerlerde kurudu toprak. O sarı mekaplı ayakların dosta güven düşmana korku veren sessizliğidir bu isyanın nedeni.
Dersim,
Bahar umuttur; umut yemyeşil,taptaze, her zamankinden daha heyecanlı açan bir çiçektir. Kirve’lerin dost sofralarındaki kahkahalarındaki özlemdir umut.
Ahmet Arif’in dediği gibi: ‘Umut dağlara çekilmiş kar altındadır.’.
Ve bahar geldi memleketime. Ve umut baharı yeşerir Dersimliler’in yüreğinde.
DÊSIM
Jê ramıtenê dez u hesretu; jê kêwe biyayena omıd u sabiyayişi; hardê pi u khalıkunê ma, Dêsim… Vêneme ke, Hardo Dewreş eve asmu bınê vora sıpiye de bêveng xo ver dano. Nu xoverdayiş vore niya, zımusto niyo, pêniya dina ke niya.
Nu xoverdayiş, teynayiena Hardo Dewreşo; teynayiena hênena ke eve seserru, dezu kerda hemgen. Jê domonê de sey mendoğ, jê teynayiena hepşi, hestırunê khalıkunê ma de ra. Nıka çor heti de qerakoli, hirê heti de bendi estê.
Dewê ma, gomê ma serva adıro bımbarek amey qırva kerdiş. Jê zerriya Bao Firiki adır vesnay zerru de. Hama ne uğwe, ne adır, ne ki nu zılm besenêkerdê ke Dêsımi ma ra bıjerê. U Dêsım ke koka xo zerrê Çhemi Muzıri dero.
Dêsım,
Zalımi nêvındenê, vazenê ke kokunê ma, tomorunê ma, qêret u qewetunê ma bıbırrnê. Yi rınd zonenê ke dara kokavetoğe mırena.
Vılıki ra nêbenê, yemıs nêdanê; toxımi ki nêdanê u nêbenê. Hardo Dewreşeve bırrnaene, eve sıkıtene, eve vesnayene nino merdene. Yi ki vastê ke pê bêbextiye, pê milişiye, pê narqotik u pê fıhş Dêsım bıkısê. Kam vatene ke hermetunê Hardo Dewreşi jü ve jü kışınê, jê hirısuheşt domoni sey manenê. Yi zonenê ke Hardo Dewreşi de hermeti u may bımbarekê.
Yi erzenê bımabareki u ikrareni ser ke ma bıtersnê. Kam vatene ke televiya de cence Hardo Dewreşi de eve asmu nina diyene, vind bena sona. Yitikatê, kamiya u zagonê Dêsımi endi jê vıren niyê, vuriyê. Weşiya xo, hardê xo, uğwe xo amey tırtene.
Dêsım,
Usarr amo oncia welatê mı ser. Hardo Dewreş domonu kou ser vındeno. Bê domonê kou hardê Dêsımi beno husk. Dısme bêvengiya domonu kou ra terseno, olvozi ser ro vındenê.
Dêsım,
Usarr omıdo, omıd ra biyayena vılıkê de tern u kêweya. Omıd hesreto, jê sıfreyê kewrau şêno. Jê vatena Ahmed Arifi: „Omıd, kou de bınê vore dero.“.
U usarr ame welatê mı ser. U usarrê omıdi beno kêwe zerrê Dêsımızu de.
