Bugün 4 Ekim Hayvan Hakları Günü. 1925 yılında Alman yazar Henrich Zimmermann öncülüğünde ilk kez 24 Mart 1925’te organize edilen Dünya Hayvanlar Günü, 1929’dan beri her 4 Ekim’de kutlanıyor. Dünya Hayvanlar Günü için 4 Ekim tarihinin seçilmesinin ise özel bir nedeni var. Bir efsaneye göre hayvanlarla konuşabildiğine inanılan ve “ekolojinin koruyucu azizi” olarak da bilinen Katolik Fransiskan cemaatinin kurucusu Assisili Francesco’nun ölüm yıl dönümü olduğu için 4 Ekim tarihi özel olarak seçilmiş.
Dünya Hayvanları Koruma Topluluğu (WSPA), farklı organizasyon isimleri altında 1950’den beri hayvanların korunmasına ilişkin faaliyet gösteriyor. Kuruluş; doğal felaketlere maruz kalan hayvanları koruma altına almaktan, yasadışı hayvan ticareti aktivitelerini önlemeye kadar birçok alanda aktivizm ve araştırma çalışmaları yürütüyor.
Kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla hazırlanan Hayvanları Koruma Endeksi ise WSPA’nın en önemli çalışmalarından biri. Çalışmada yer alan 50 ülke, hayvanları korumaya ve hayvan refahını geliştirmeye yönelik politikalar ve yasama faaliyetleri üzerinden değerlendiriliyor. Bu değerlendirme, aşağıda sıralanan beş ana temadan oluşuyor:
- Hayvan bilinç ve duyarlılıklarının (sentience) ve hayvanları korumanın öneminin yasal kabulü
- Yönetim araçları (sorumluluk dağılımı, hesap verebilirlik ve mali kaynaklar vb.)
- Evrensel standartlara uyum (ör: Dünya Hayvan Sağlığı Kurumu (OIE), hayvan refahı standartları),
- Eğitim programları
- Paydaşlar arası iletişim ve farkındalık
Türkiye ‘E’ kategorisinde
Söz konusu 50 ülke, bu beş alandaki performanslarına göre A ile G harfleri arasında puanlandırılıyor. A harfi en yüksek puan iken G harfi en düşük puanı temsil ediyor.
Hayvanları Koruma Endeksi, en son 2014 yılında yayınlandı. Bir sonraki endeksin ise 2020 yılında açıklanması planlanıyor. Güncel endekse göre tüm kategoriler birlikte değerlendirildiğinde, ortalama skoru “A” olan dört ülke bulunuyor. Bu ülkeler; Birleşik Krallık, İsviçre, Avusturya ve Yeni Zelanda. Bununla birlikte, diğer Avrupa ülkelerinin pek çoğunun ortalama notu “B” ve “C” iken ABD ve Kanada’nın skoru “D” olarak karşımıza çıkıyor. Hayvanları korumada en düşük notu alan ülkeler ise Azerbaycan, Beyaz Rusya ve İran oldu. Aralarında Türkiye’nin de yer aldığı ortalama “E” harf notu alan ülkeler ise Çin, Tayland, Ukrayna, Nijerya ve Venezuela. (Derleme: Doğruluk Payı)
