İki yılda bir işçi sendikaları ile patron sendikası MESS (Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası) arasında toplu iş sözleşmesi yapılıyor.
Bu sene 1 Eylül’de başlayan TİS görüşmeleri, Türkiye genelinde 120 bin metal işçisi ve yakın işkollarını etkileyecek bir sözleşme niteliğinde. Görüşme öncesi Birleşik Metal-İş Sendikası ücret zam teklifi tamamlama, kıdem zammı ve maktu ücret zammı olmak üzere üç bölümden oluşan taslağıyla görüşmelere katıldı.
Hazırlanan taslakta saatlik çalışma ücreti 9 TL’nin altında olan işçilerin, ücretlerinin 9 TL’ye çıkarılması, ücret zammının daha sonra uygulanması yer aldı. Ayrıca asgari ücrette zam oranları ve yaşam pahalılığı göz önünde tutularak kıdem tazminatı için saat ücretlerine 10 kuruş zam teklif edilecek.
Ayrıca metal iş kolunda çalışan işçi yüzünün gençleştiği ve çalışan işçilerin 4’te birinin son 3 yıl içerisinde işe başladığı göz önüne alınarak tüm işçilere saat başı maktu olarak 2,40 TL ücret zammı yapılması önerildi.
Tamamlama, kıdem tazminatı ve maktu ücret zammı için istenen miktar ise 30,47 TL iken saat ücreti ise ortalama olarak 3,24 TL ediyor. Bu tutar ilk 6 ayda 695 TL’ye denk düşüyor. İkinci altı ayda 2 puanlık üçüncü altı aylık dönemde ise yüzde 6 oranında zam isteniyor. Yine aynı taslakta sosyal haklara dairde teklifler bulunuyor. Örnek olarak bayram tatillerinde işçiye 140 ile 280 TL arası ödenen ücretin azlığından ve bunun artmasından bahsedildi. Ayrıca 45 saatlik çalışma süresinin ücretlere dokunulmadan 37,5 saate düşürülmesi, dinlenme molalarının iyileştirilmesi talep edildi. Ayrıca işçi sağlığı konusunda denetimlerin arttırılması gerektiği belirtildi.
MESS’in Teklifi ve Nedenleri
Görüşmelere dair MESS ise sunduğu taslak teklifinde ilk 6 ay için zam teklifini yüzde 38.28 olarak açıkladı.
İşçilerin saat ücretlerine 1,75 TL zam teklif etti. Kıdem yılı için saat ücretlerine 0,15 TL zam teklif eden MESS ilk altı ay içi toplamda yüzde 38,28 TL zam teklif etmiş oldu. Ayrıca her altı ay için enflasyon+yüzde 2 zam teklif edildi.
Taslakta tamamlayıcı sağlık sigortasının tamamen uygulanmadığı, uygulanmayan yerlerde de uygulanması gerektiği vurgulanırken, kıdem tazminatının 30 günde sabitlenmesinin gerekliliğine değinildi.
Aynı şekilde devam eden taslakta işverenin suistimallerinin önüne geçmek için Pazar günlerinin tatil olduğunun sözleşmeye yazılması gerektiğine, angajman da işçinin söz sahibi olmasına ve fazla çalıştırmaların önüne geçmek için resmi sözleşme yapılması gerektiği söylendi.
MESS’in daha önceki pratikleri göz önüne alınarak beklenenden düşük zam yapacağı tahmin edilirken, beklenenin üstünde zam yapması ise gözleri geçen sözleşmeden sonra metal işçilerinin yapmış olduğu eylemlere çevirdi. Metal Fırtına olarak adlandırılan eylemlere binlerce işçi katılmış ve patron sendikalar geri adım atmak zorunda kalmıştı. MESS’in bu sene verdiği teklifin beklenenden yüksek olmasında yatan sebeplerin başlıca sebeplerinden birinde bu yatmaktadır.
Bu da bizlere işçi sınıfının hak kazanma yolunu bir kez daha göstermektedir.
(İstanbul’dan bir ÖG okuru)
