Kurdistan İnsan Hakları Ağı (KHRN), İran rejiminin 1 -31 Mayıs tarihleri arasında Kurdistan’da yol açtığı insan hakları ihlaline dair raporunu kamuoyuyla paylaştı. KHRN’in kendi internet sitesinde paylaştığı raporda, Kürt siyasi tutsaklarına, kadın cinayetlerine, kolberlerlerin öldürülmesine ve sivillerin karşı karşıya kaldığı hak ihlallerine yer verildi.
KHRN’nin raporuna göre; İran, Mayıs ayı içinde en az 25 siyasi tutsağı idam etti. İdam edilenlerin 2’sinin “yeryüzünde yolsuzluğu yaymak” (efsad-e fel arz), 18’nin uyuşturucuyla ilgili suçlamalar ve 5’inin “kasıtlı cinayet” suçlamasıyla idam edildi.
Raporda, Kürt tutsaklar, Anvar Khezri ve Khosrow Besharat, 14 yıl hapis cezasının ardından Elborz Eyaleti Karaj’daki Ghezel Hesar Hapishanesinde “yeryüzünde yolsuzluğu yaymak” (efsad-e fel arz) suçlamasıyla idam edilirken Urmiye, Kermanşah, Karaj, İsfahan, İlam, Şiraz, Salmas ve Miandoab’daki hapishanelerde de diğer 23 kişinin idam edildiği bilgisi yer aldı.
2 kadın evli oldukları erkekler tarafından katledildi
Raporda, Shaheen Goyli’nin, 1 Mayıs’ta eşit tarafından yakıldığı ve Goyli, yaraları nedeniyle hayatını kaybettiği kaydedildi. Raporda, Arzu Hassani adlı kadının ise 19 Mayıs’ta “aile anlaşmazlığı” iddiasıyla eşi tarafından bıçaklanarak öldürüldüğü aktarıldı.
En az 6 kolber katledildi
Rapora göre, mayıs ayında en az 6 kolber İran sınır muhafızları tarafından vurularak katledildi ve aralarında 17 yaşında bir erkek çocuğun da bulunduğu 7 kolber yaralandı. Yaralanan kolberlerden 4’ü İran Sınır Muhafızları dövüldü, 3’ü ise sınır güçleri tarafından vuruldu.
Türk İHA’ları 3 sivil Kürdü vurdu
Raporda, mayıs ayında en az 5 sivil Kürt’ün Türkiye’ye ait insan hava araçları ile İran güçleri tarafından öldürüldüğü belirtildi. Bunlardan Resul Younesi ve Ahmad Heidari, Oshnavieh ile Irak’ın Kürdistan Bölgesi arasındaki sınırda bahar otları toplarken 1 Mayıs’ta Türk askeri drone saldırısında katledildiği kaydedildi. Raporda, Mohammad Ghaderi 7 Mayıs’ta ve Moein Tofighpour 14 Mayıs’ta İran sınır muhafızları tarafından vurularak öldürüldüğü, 26 Mayıs’ta İslam Devrim Muhafızları Ordusu’nun (IRGC) bir aracı hedef alarak Azhvan Kiyani adli sivili katlettiği belirtildi.
Raporda, Mayıs ayında meydana gelen mayın patlamalarında bir sivilin öldüğünü üç sivilin de yaralandığı ifade edildi.
63 kişi tutuklandı
Raporda, Mayıs ayında aralarında çocuk, aktivist, imam, sanatçı ve eski bir siyasi tutsağın bulunduğu en az 63 kişi tutuklandığı aktarıldı. Gözaltına alınan sivillerden en az ikisinin Sanandaj ve Naqadeh’deki cezaevlerine gönderildiği bilgisi paylaşılan raporda, İran mahkemelerinin en az dokuz kişiyi 2 yıldan 21 yıla kadar hapis cezasına çarptırdığı vurgulandı. Raporda tutuklananlar arasında 21 yıl sürgün cezasına çarptırılan gazeteci ve kadın hakları savunucusu Zhina Modares Gorji’nin de yer aldığı bilgisi verildi.
Marivanlı 2 Kürt öğretmen Somayyeh Akhtar-Shomar ve Saman Kousheshi, Mayıs ayında devlet karşıtı faaliyet iddiaları nedeniyle görevden alındı.
KHRN raporunda, 2024 yılının Ocak ile Mayıs ayları arasında toplam idam edilenlerin sayısı en az 68 olduğunu belirtti.
