H. Merkezi: 23 Ağustos günü Artvin’in Borçka ve Arhavi bölgelerinde yağış başlamış; ertesi gün öğlene doğru ise Hopa’da sele dönüşmüştü. 9 kişinin yaşamını yitirdiği, 3 kişinin kayıp olduğu, 10’larca yaralının olduğu ve binaların, bahçelerin tahrip olduğu Hopa’daki sel felaketine ilişkin HDP bölgeye giderek değerlendirme raporu oluşturdu.
HDP MYK’dan Garo Paylan, Beyza Üstün ve Hatice Altınışık’tan oluşan heyet; 26 Ağustos günü, HDK Sağlık Meclisi üyesi, DBP Ağrı (Mukaddes Kubilay), Iğdır (Murat Yikit), Çaldıran (Faruk Demir), Diğor (Ekrem Bingöl) belediye eş başkanları, HDP Rize il eşbaşkanı Günay Karafazlı, Mustafa Özsoy, HDP Trabzon il eşbaşkanı Hazar Dilaver, HDP Artvin İl Eş Başkanı Yılmaz Topaloğlu, Hülya Aviç, HDP Artvin İl yönetim kurulu üyeleri, HDP PM üyesi Hüseyin Taka, HDP üyeleri ile Hopa’da selde etkilenen alanlarda inceleme yaptı.
23 Ağustos 2015 tarihinde akşam saatlerinde başlayan aşırı yağış nedeniyle heyelanların ve sel felaketinin meydana geldiği Hopa ilçe merkezine felaketin 3. gününde 11.30’da ulaşıldı. İlk olarak ilçede en görünür yerde bulunan sivillerin oluşturduğu kriz masasında yerel halkı temsilcilerle görüşüldü.
İlçenin özellikle Sugören, Yoldere, Yeşilköy, Hendek, Balıkköy köylerinde ve Sundura ve Orta Hopa Mahallelerinde ciddi hasar olduğu bilgisi alındı. Daha sonra kaymakamlık binasında il valisi, kaymakam, AFAD yetkilisi, UMKE yetkilisi ile görüşüldü. İlçe Toplum Sağlığı Merkezinde sorumlu hekim ile uzun bir değerlendirme yapıldı. Yaşamını yitirenlerin ailelerini ziyaret edildi, ölümlerin neden olduğu bilgisi alınmaya çalışıldı.
İlçe merkezinde ve Sugören, Yoldere köylerinde yerinde incelemelerde bulunuldu.
Bölgenin %80-85’i selden etkilendi
İlk Değerlendirme Formu kapsamında alınan veriler doğrultusunda Karadeniz ile Balıklı Dağı arasında yer alan, 9 mahalle 29 köy 1 beldeden oluşan, merkezinde 18924 köylerinde 15310 kişinin yaşadığı ilçenin %80-85’i sel felaketinden etkilendiği tespit edildi.
Etkiyi şiddetlendirecek bölgesel özellikler olarak, Hopa’nın Türkiye ortalamasının üzerinde bir yağış aldığı, derelerin yoğun olarak yer aldığı bir bölge olduğu belirtilen raporda, dereyi besleyen akiferin üstünün ve dere yatağının çevresinin yapılaşmaya açılması,heyelan riskinin büyük olduğu bu bölgede çok katlı binaların yapılması, kaygan zeminde yapılaşmaya izin verilmesi, yıkım yaşanmasına neden olan en önemli etmenlerden biri olarak ifade edildi.
HES projeleri, yollar, tüneller sel felaketinin sebepleri arasında!
Son yıllarda bölgeye yapılan HES projeleri, yollar, tüneller nedeniyle yeraltı ve yerüstünde suyun akışının bozulduğu belirtilen raporda “Suyun doğal havzasına yapılan bu müdahaleler bölge bölge benzeri aşırı yağışların ve/veya kuraklıların yaşanmasına neden olacaktır. Hopa ve çevresinde yaşanan felaket bölgede yapılan müdahalelerin sonucunu da taşımaktadır” denildi.
“Dere yataklarının daraltılarak ve akış yönü setlerle değiştirilerek, etrafı beton setle yükseltilip toprakla ilişkisinin kesilmesi yatağı daraltılmış ve bozulmuş dere yataklarında yağış suları toprağı, yamaçlardan söktüğü ağaç ve kayaları alarak darlaştırılmış menfezlerde birikip yükselip daha sonra kapağı aniden açılan baraj davranışı ile yatağın içinde ve çevresinde var olan evleri içindeki insanları eşyaları önüne katarak yoluna devam etmiştir” şeklinde devam eden raporda çamur ve suların seli, toprağın kayması sonucunda kanalizasyon sularının da akan sularla yollara karıştığına dikkat çekildi.
“Etkilenen nüfusun büyük bir çoğu evlerinde kalıyor”
Sugören, Sundura, Yoldere bölgelerinde tehlikeli olmasına rağmen evlerinden ayrılmayan, evini bırakmak istemediğini belirten ciddi bir nüfusun olduğu bölgede nüfusun büyük çoğunluğu evlerinde kalıyor. Diğer yandan kaymakamlık aracılığıyla barınma için Kredi Yurtlar Kurumu yurdu ve öğretmenevi tahsis edildi ve 400 kişi ise kurumlarda kalıyor.
“Bölgede temel gereksinimler su, gıda ve barınma”
Bölgedeki temel gereksinimlerin su, gıda ve barınma olduğu belirtilen raporda, kanalizasyon hatlarında ağır hasar meydana gelmiş olması nedeniyle su kaynaklarına kanalizasyon suyu karıştığı belirtildi. Ayrıca ilçede Kemalpaşa beldesi haricinde suların kesik olduğu ifade edilerek suların kesik olduğu bölgelerde ambalajlı su ve tankerde depo su kullanıldığı belirtildi.
“Sağlıklı gıdaya erişim sınırlıdır. Ekmek ve kuru gıda tüketimi yaygındır. Sıcak ve sağlıklı yemek için halkın valilik ve belediyeden aşevi kurulması için talebi vardır” şeklinde devam eden raporda selin etkili görüldüğü merkezlerde evlerin hemen hepsinin başlıca giriş ve bodrum katlarında olmak üzere kısmi/ tam hasarın olduğu, evini boşaltmak zorunda kalan insanların gidebileceği bir geçici barınma alanı, çadırkent olmadığına dikkat çekildi.
“Hopa acilen afet bölgesi ilan edilmeli!”
Bütün bu sorunlarla beraber Hopa’nın acilen afet bölgesi ilan edilmesi ve kriz yönetimi, çalışmalar yeniden organize edilmesi gerektiği belirtildi. Ayrıca DBP belediyeleri eş başkanları tarafından Hopa’ya sel felaketinin hemen ertesi gün iş makinaları, çadır gıda desteği, yatak vb yardımına başlandığı ifade edilen açıklamada, halklar arasında barış köprüsü kurulduğu vurgulandı.
