Erzincan’ın Refahiye ilçesine bağlı Kırkbulak Köyü’nde kurulması planlanan “Erzincan Refahiye Kırkbulak (Alaçayır) Göleti Malzeme Ocakları ve Yıkama Eleme Tesisi ile Hazır Beton Santrali Projesi” meclis gündeminde.
Konuyu meclis gündemine taşıyan HDP İstanbul Milletvekili Ali Kenanoğlu; bahsi geçen faaliyetlerden, usulsüz bir şekilde, yalnızca gölet projesi için ÇED raporu hazırlandığını, Kırkbulak Köyü’nde kurulması planlanan beton santrali ve kil ocağı ile yürütülmesi amaçlanan maden arama faaliyetlerine ilişkin ÇED raporlarının hazırlanmadığını ve gölet projesine entegre bir şekilde daha sonra ele alınarak “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir” kararı alındığını dile getirdi.
Kenanoğlu, Gölet projesinde kullanılmak üzere köydeki tarım ve mera arazilerinde “ÇED gerekli değildir” kararı verilerek oluşturulacak kil ocağından geçirimsiz toprak çıkarılacağını, projenin hayata geçmesi durumunda Kırkbulak Köyü’nün bütün unsurları açısından yaşanamaz hale geleceğini ve de Kırkbulak köylülerinin yaşamlarını idame ettirmek için yürüttükleri tarımcılık ve hayvancılık faaliyetlerinin de sürdürülebilir olmaktan çıkacağını söyledi.
HDP milletvekili Ali Kenanoğlu, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin yanıtlaması talebiyle mecliste bir soru önergesi verdi.
Kenanoğlu soru önergesine şunları kaydetti:
Yapımı, tahmini olarak, 4 sene 10 ay kadar sürecek olan ve köye 500 metre uzaklıkta bulunan mera alanları içerisinde kurulması planlanan sulama amaçlı göletin, yaşamlarını tarımcılık ve hayvancılık faaliyetleriyle idame ettiren Kırkbulak köylüleri açısından olumsuz geri dönüşleri olacaktır.
Zira göletin, köylülerin içme suyu ihtiyaçlarını karşıladıkları ve tarım alanlarını sulamak için faydalandığı Sulak Çayı üzerinde kurulacak olması köylülerin minimum 4 sene 10 ay boyunca içme suyu ihtiyaçlarını sağlayamayacağı ve tarım alanlarını sulayamayacağı anlamına gelmektedir. Öte yandan, sulama sıkıntısı projenin tamamlanmasıyla son bulmayacak, köylüler ayrıca bu süreye ek olarak göletin 2 milyon 30 bin metreküplük hacminin dolmasını bekleyecektir.
Yanı sıra, Kırkbulak köylülerine ait tarım arazilerinde ve mera alanlarında tespit edilen geçirimsiz toprağın gölet inşasında dolgu malzemesi olarak kullanılması da proje kapsamında yer alan bir başka husustur. Böyle olması durumunda göletin yok edeceği tarım ve mera alanlarına ek olarak dinamitle geçirimsiz toprak elde etmek amacıyla yeni alanlar tahribata uğrayacak, işlevsiz hale gelecektir.
Öte yandan, köylülere ait topraklardan çıkarılacak geçirimsiz toprağın elde edileceği alan ile gölet arasında 4 kilometre kadar mesafe bulunmaktadır. Bu sebeple, köylülere ait arazinin bir diğer kısmı üzerinde geçirimsiz toprağın taşınması amacıyla 4 kilometre uzunluğunda ve en az 10 metre genişliğinde bir yol açılması planlanmaktadır.
Bu yol, köylülerin tarımcılık ve hayvancılık faaliyetlerini kısıtlayacak bir diğer faktör olacaktır; çünkü bu yol köylülerin tarım arazilerini ikiye bölerek ilerleyecek şekilde tasarlanmıştır.
…Diğer yandan, hayvancılık da bu projeden nasibini almaktan kaçamayacaktır. Göletin yapılması durumunda köylüler hayvanları için otlak alan bulmakta güçlük çekeceklerdir.
Çünkü proje sınırları içerisinde yer alan alanlar (özellikle mera alanları) hayvanların otlatıldığı alanların çok büyük kısmına tekabül etmektedir. Ek olarak, uzun kış dönemi için gerekli yem üretiminin koşulları tarım alanlarının maruz kalacağı tahribattan kaynaklı ortadan kalkmış olacağından hayvancılık sürdürülemez bir hal alacaktır.
Tüm bunlar ışığında,
1) Proje kapsamında yer alan beton santrali, kil ocağı ve maden arama faaliyetleri için neden ÇED raporları hazırlanmamıştır? Buradan hareketle ortaya çıkan usulsüzlük ve yasa dışılığın önüne geçmek için bakanlığınızca girişimde bulunulacak mıdır?2) Sulama ihtiyacını gidermek amacıyla kurulduğu iddia edilen gölet, projenin inşaası sürecinde tarım alanlarında yaratacağı tahribat göz önünde bulundurulduğunda işlevsiz bir hal alacaktır. Buna rağmen projenin hayata geçirilmesi yönünde ısrarla adımlar atılmasının gerekçesi nedir?
3) Kırkbulak Köyü sınırları içerisinden geçen Sulak Çayı köyün sulama ihtiyacının karşılamakta yeterli kapasiteye sahip olmasına rağmen gölet projesi yapılacak olmasının gerekçesi nedir?
4) Gölet projesinin, köyde yürütülen hayvancılık ve tarımcılık faaliyetlerine vereceği zararlara ilişkin köylüler tarafından yapılan itirazlar neden dikkate alınmamaktadır?(Haber Merkezi)
