Nepal devrimi, 1996 yılında başlatılan ve 2000’li yılların başlarında Nepal Komünist Partisi önderliğinde yürütülen Halk Savaşı stratejisi ile önemli bir başarı ve ilerleme kaydetmişken, önderliğinin teslimiyetçi çizgisiyle birlikte ciddi bir yara almıştı.
Nepal halkının umudunu bağladığı, katıldığı, desteklediği, birçok bedel ödediği on yıllık Halk Savaşı’nın, silahların Nepal ordusuna teslim edilmesi, gerilla birliklerinin dağıtılması, örgütlülüklerinin feshedilmesiyle birlikte sona ermesinin ve karşılığında halkın yine yoksul hayatlarına dönmesinin, tamir edilmesi zor bir hayal kırıklığı yarattığı kesin.
Parti önderliğinde yer alan kişilerin bu ihanetine karşın Nepalli komünistler, parlamenter sınırlar içine kendisini hapseden ve devrimi inkar eden partiden ayrılarak çeşitli isimler altında parti ve örgütler kurdular.
Diğer yandan devrime ihanetle sonuçlanan sürecin ardından halkta oluşan güvensizlik, birçok yeni fraksiyonun ortaya çıkışıyla pek de azalmadı, aksine arttı denilebilir. Bu partilerin bir kısmının devrimle yakından uzaktan ilgisinin olmaması ise bu güvensizlikte önemli bir paya sahip.
Nepal Komünist Partisi (Devrimci Maoist) ile Nepal Komünist Partisi (Çoğunluk) “Marksizm-Leninizm-Maoizm/Mao Zedung Düşüncesinin en yüksek bilinciyle donatılmış ve bu ileri bilinçle aydınlanmış birleşik bir komünist parti olmaksızın emekçi kitlelerin kurtuluşunun mümkün olmadığına inanan proleter öncülerden oluşan birleşik bir komünist parti olmaksızın hiçbir devrim başarılamaz” anlayışıyla yürüttükleri birlik görüşmelerini sonuçlandırmış ve 1 Mayıs 2024’te Nepal Devrimci Komünist Parti’nin kuruluşunu ilan etmişti. Birlik görüşmelerine bu iki partiyle birlikte, başından itibaren birlik görüşmelerinin bir tarafı olan ve Parti Birliği Koordinasyon Komitesi’ne de katılan NKP (Mashal) ise son toplantıdan (4 Nisan 2023’te) bazı konuların kendi Merkez Komitelerinde görüşülmesi gerektiğine atıfta bulunarak Koordinasyon’dan ayrılmıştı.
Bu kısa süreç içinde Nepal Komünist Partisi (Mashal) da yeni kurulan partiye katılma kararı verdi ve 29 Kasım-8 Aralık tarihleri arasında Nepal Devrimci Komünist Partisi’nin (NDKP) Ulusal Birlik Kongresi’nin gerçekleştirilmesi kararı alındı.
Birlik Kongresi öncesi enternasyonal dayanışma ve gösteri
Birlik Kongresi’nden bir gün önce 28 Kasım günü başkent Kathmandu’da binlerce kişinin katıldığı bir yürüyüş ve miting gerçekleştirildi. Coşkulu sloganlarla ve pankartlarla, orak çekiçli bayraklarla yürüyen kitleye, uluslararası konuklar da katıldı ve miting alanına ulaşıldı.
Miting alanında kurulan dev sahnede program, tüm NDKP’nin yanı sıra TKP-ML, MLPD, Hindistan Komünist Partisi (Mass Line), Hindistan Komünist Partisi (Red Star) partilerinin temsilcileri de çağrılarak Yoldaş Kiran tarafından kendilerine plaket hediye edildi.
Tüm parti temsilcilerinin konuşma yaptığı mitingde TKP-ML adına yapılan konuşmada öncelikle yakın zamanda kamuoyuna açıklanan 2. Parti Kongresi’nin selamı iletildi. Kongre’nin Partinin önüne iki kritik enternasyonal görev koyduğuna değinilerek şunlar ifade edildi: “Birincisi üçüncü bir dünya savaşı ihtimalinin giderek somutlaştığı bir dönemde, ‘emperyalist paylaşım savaşlarını durdurabilecek tek gücün dünya halklarının mücadelesi olduğu’ perspektifiyle, emperyalist savaşlara ve faşizme karşı dünya halklarının birleşik cephesini ve mücadelesini örgütlemek. İkincisi, bu birleşik cepheyi örgütleme sorumluluğunu taşıyan uluslararası Marksist-Leninist-Maoist hareketin birliğini sağlamak. Revizyonizm, oportünizm ve dogmatizm karşısında uluslararası komünist hareket içinde birliği sağlamak, günümüzün küresel koşullarında çok daha acil ve önemli bir sorumluluktur.”
Konuşmada ayrıca birlik siyasetinin stratejik bir mesele olduğuna ve birlik-eleştiri/mücadele-daha yüksek birlik anlayışıyla hareket etmenin önemine değinildi.
Nepal devrimci halk kültürünün birer parçası olan müzik ve dans grupları sundukları performanslarla katılımcılara coşkulu ve eğlenceli anlar yaşattılar.
Kongre yüzlerce delegenin katılımıyla başladı
NDKP’nin Birlik Kongresi resmi olarak 29 Kasım 2024 tarihinde Katmandu’daki Tribhuvan Üniversitesi’nin Tribhuvan Anıt Salonu’nda 650 delegenin katılımıyla başladı. Kongre, yalnızca parti içi meseleleri ele almayı değil Nepal halkının devrimci mücadelesine yeni bir yön vermeyi ve uluslararası komünist dayanışmayı güçlendirmeyi hedefliyor.
8 Aralık tarihine kadar sürecek olan Kongre’nin Çağrı Komitesi üyesi Mohan Baidhya (Yoldaş Kiran), delege oturumu için belirlenen gündem maddelerini sundu. Gündem şu başlıklardan oluşuyor: Siyasal Rapor, Parti Politikası ve Programları, Uluslararası Komünist Hareket, Nepal Komünist Hareketi, Örgütsel Sorunlar, İklim Değişikliği, Kültür ve Din, Ulusların Sorunu, Ekonomik Politika, Ekonomi ve Üretim, Parti Tüzüğü.
Siyasal raporu sunan Kiran, ülkenin mevcut siyasi sisteminin ortadan kaldırılması ve demokratik devrim yoluna girilmesi gerektiğinin altını çizdi ve sosyalizmin ancak devrim yolu ile kurulabileceğini savunarak, gerekirse zor kullanma politikasının yürütülmesi gerektiğini ifade etti.
Kiran’ın ardından CP Gajurel uluslararası komünist hareketin tarihini, Hemant Prakash Oli Nepal komünist hareketini, Ramsingh Shrees örgütlenmeyi, Sant Bahadur Nepali iklim değişikliğini, Pari Thapa din ve kültür konusunu, Pawanman Shrestha ulusal ve etnik sorunları, KB Gurung üretimle ilgili raporları sundu.
Birlik Kongresi’ne sunulan tüm rapor ve belgeler, Kongre öncesinde ülkenin dört bir yanındaki parti üyelerine gönderilerek tartışmaları sağlanmış olduğu için, sunulan raporlara ilişkin görüş ve eleştiriler birer delege tarafından dile getirilerek toplantının sağlıklı bir şekilde sürmesi sağlandı.
İkinci gün, sunulan raporları tartışmak üzere, 25 çalışma grubu oluşturuldu. Bu gruplar, tüm belgeleri tartıştıktan sonra grupların temsilcileri çıkan görüşleri Kongre’ye sunacak ve bu görüşler üzerinden tartışmalar devam edecek.
Kadın delegelerle toplantı
Kongre’nin üçüncü gününün akşamında Kongre’ye katılan kadın delegelerle TKP-ML ve MLPD kadın temsilcileri biraraya gelerek bir toplantı yaptı.
Karşılıklı olarak böyle bir mücadele alanında bir araya gelmenin verdiği gurur üzerine vurgu yapılırken, aynı zamanda deneyim paylaşımı da gerçekleştirildi. Delege kadınlar, Nepal’deki kadınların durumundan ve enternasyonal dayanışmayı geliştirmek için bir şeyler yapmak gerektiğini vurgularken, TKP-ML’den kadınlar ise KKB’den kendi deneyimlerini aktararak, kadınların her türlü baskıya rağmen mücadele etmenin her zaman bir yolunu bulduklarını, temel meselenin örgütlenme olduğunu ama bunun da yetmeyeceğini, ideolojik, politik, askeri vb. tüm alanlarda kadınların en ön saflarda olması gerektiğine vurgu yaptı.
MLPD temsilcisi ise Partilerinin başkanlarının uzun süredir kadın olduğunu, tüzükte kadın kotası bulunmadığını ancak kadınlar için özel eğitim programlarının bulunduğunu ifade etti. Nepalli kadınlardan konuklara sorulan en ilginç ve anlamlı soru ise Filistin-Gazze’deki soykırıma ilişkin fikirleri oldu.
Kongrenin önemi
Bu kongre, Nepal’deki devrimci hareketin geleceği açısından kritik bir öneme sahip. Tartışılan belgeler, Nepal halkının kurtuluş mücadelesine yön verecek politik ve ideolojik kararların alınmasını sağlayacak. Kongre sonunda, yeni Merkez Komitesi seçilerek partinin yönetimi ve stratejik hattı yeniden şekillendirilecek.
Ulusal ve enternasyonal dayanışmanın güçlendiği bu süreç, Nepal halkı ve dünya devrimci hareketi için yeni bir umut ışığı olarak değerlendiriliyor.
