H. Merkezi: Merkezi Strasburg’da bulunan Lozan Üniversitesi tarafından hazırlanan ve Avrupa Konseyi’nin yayımladığı rapora Türkiye de katıldı fakat verilerdeki tutarsızlıklar raporun yayına hazırlanma tarihine kadar giderilemediği için Ankara’nın talebi üzerine rapordan çıkarıldı.
Mahkum sayısındaki azalma ile birlikte aynı dönemde hapishanede geçirilen ortalama sürede yüzde 6,8 gerileyerek 8,8 aydan 8,2 aya düştü. Fakat yargılama öncesi tutuklu bulunan mahkum sayısının toplam sayıya oranı ise yüzde 17,4’ten yüzde 22,4’e yükseldi.
Mahkumiyet oranı en fazla düşen ülkeler sıralamasında başı yüzde 16’lık gerileme ile Romanya çekerken onu yüzde 15 ile Bulgaristan, yüzde 11,6 ile Norveç izledi. 2016-2018 arasında yüz bin kişiye düşen mahkum sayısı artan ülkeler arasında ilk sırayı yüzde 25,4 ile İzlanda, ikinci sırayı yüzde 7,5 ile İtalya ve üçüncü sırayı yüzde 5,9 ile Hollanda aldı.
Nüfusa oranla en yüksek mahkumiyet oranı Rusya’da
Nüfusa oranlandığında mahkum sayısının yüksek olduğu ülkeler önceki yıllarda olduğu gibi yüz bin kişi başına 418,3 mahkumla Rusya, 252,2 mahkumla Gürcistan ve 235 ile Azerbaycan oldu. En düşük mahkumiyet oranına ise 300 binden az nüfusu olan ülkeler çıkarıldığında 46,8 ile İzlanda, 51,1 ile Finlandiya ve yüzde 9,7 ile Kuzey Makedonya sahip oldu.
8 ülkede kapasitenin çok üzerinde mahkum var
Hapishanelerde yoğunluk oranı ise her 100 kişilik yer için 91,4 mahkumla 2016’daki 91,1 oranına göre hafif bir artış gösterdi. Öte yandan rapor sekiz ülkede kapasite yetersizliği sorunu olduğunu ortaya koydu. Bunlar Kuzey Makedonya (122,3), Romanya (120,5), Fransa (116,3), İtalya (115), Moldova (113,4) Sırbistan (109,2), Portekiz (105,9) ve Çekya (105,6). Dört ülkede ise az bir farkla da olsa kapasitesinin üzerinde mahkum bulunuyor. Bunlar Yunanistan (101), Avusturya (100,7), Slovenya (100,5) ve Danimarka (100,5).
Mahkumların üçte birinden fazlası şiddet içeren suçlardan cezalı
2018 yılında mahkumların üçte birinden fazlası şiddet içeren suçlardan hüküm giymiş durumda. Bunlar cinayet (%13,1), saldırı ve darp (%5,1) tecavüz ve diğer cinsel saldırılar (%7,5) soygun (%10,5) oldu.
Uyuşturucu kaynaklı suçlardan mahkum olanların oranı yüzde 16,8 olurken hırsızlık yüzde 15,6 ile en fazla mahkumiyete yol açan suç kategorisi oldu.
Türkiye’nin karnesi
Türkiye’ye ait veriler 2018 raporuna dahil edilmedi. Öte yandan 2016 raporuna göre cezaevlerindeki her yüz bin kişi başına düşen tutuklu ve hükümlü sayısı 244,6 olmuştu. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göreyse 2017 yılında cezaevlerindeki tutuklu ve hükümlü sayısı 232 bin 340 oldu. Bunların 222 bin 444’ünü erkek 9 bin 896’sını ise kadın mahkumlar oluşturdu.
Kaynak: euronews.com
