‘İnsan Hakları Günü’ kapsamında çok sayıda kentte yapılan açıklamalarda sistematikleşen hak ihlallerine vurgu yapıldı.
Ankara
İnsan Hakları Derneği (İHD) ve Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) üye ve yöneticileri, Ankara Kızılay’da İnsan Hakları Anıtı önünde açıklama yaptı, anıta karanfiller bıraktı.
İnsan Hakları Anıtı önünde açıklama yapan İHD Ankara Şubesi Eşbaşkanı Aslı Saraç, siyasal iktidarın tüm meseleleri ‘güvenlik’ sorunu haline getirdiğini, toplumu kutuplaştıran, şiddeti esas alan, Kürt sorununun çözümünde çatışma ve savaşı tek yöntem haline getirdiğine dikkat çekti. İktidarın bu politikaları sonucu 2023 yılında da yaşam hakkı ihlalleri yaşandığına işaret eden Saraç, “İnsanlar ya doğrudan kolluk güçlerinin şiddeti ya da devletin, ‘önleme ve koruma’ yükümlülüğünü yerine getirmemesi sonucu yaşamlarını yitirmişlerdir. İnsanlığa karşı suç niteliğindeki zorla kaçırma/kaybetme vakalarının OHAL’in ilan edildiği 2016 yılından bu yana yeniden yaşanmaya başlaması son derece endişe vericidir” diye konuştu.
6 Şubat depremlerine değinen Saraç, hapishanelerde yaşam hakkı ihlalinden işkenceye, sağlık hakkına erişime kadar ağır ihlaller yaşandığını vurguladı. İmralı Hapishanesinde tecridin çözülemeyen kronik bir soruna dönüştüğüne dikkat çeken Saraç, Cumartesi Anneleri, LGBTİ+’lar, kadınlar, insan hakları savunucuları, öğrenciler, ekoloji mücadelesi yürütenler, işçi ve emekçiler, mücadele eden siyasi parti ve örgütlere yönelik polis şiddetinin sürdüğünü hatırlattı.
Saraç son olarak, “Var oluş nedenleri hak ihlallerinin son bulduğu, adalet, barış ve demokrasinin tesis edildiği bir ülke ve dünyaya ulaşmak olan bizler, dün olduğu gibi bundan sonra da tüm zorluklara karşın ihlalleri belgeleyip, raporlayarak görünür kılmaya, böylelikle önlemeye, cezasızlıkla mücadele etmeye ve insan haklarının kurucu değerlerine kararlılıkla sahip çıkmaya devam edeceğiz” dedi.
İstanbul
İHD ve TİHV İstanbul’da da Sultanahmet Meydanında eylem yaptı. Eyleme, Türk Tabipleri Birliği (TTB) üyeleri ile kitle örgütü temsilcileri katıldı. “İşkence insanlık suçtur”, “Failler belli kayıplar nerede?”, “Tıbbın görevi öldürmek değil yaşatmaktır” dövizlerinin taşındığı eylemde, “Savaşa hayır barışa hemen şimdi”, “İnsan hakları ile insandır”, “İnsanlık onuru işkenceyi yenecek” sloganları atıldı.
İHD İstanbul Şube Başkanı Gülseren Yoleri, Kürt sorununun demokratik, barışçıl ve adil çözümünü savunduklarını, bu konuda ısrarlı olduklarını söyledi. Yoleri, çatışmaların hemen durması çağrısında bulundu.
İzmir
İnsan hakları örgütleri, İzmir’de 10 Ekim Şehitleri Anıtı önünde açıklama yaptı. “İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin 75’inci yılında ekonomik kriz ve yoksulluğa karşı ekonomik ve sosyal haklarımızı, savaşa karşı barış hakkımızı, baskılara karşı insan hakları değerlerini ve demokrasiyi savunuyoruz” pankartının açıldığı açıklamada, “Zindanlar boşalsın tutsaklara özgürlük”, “İnsan haklarıyla insandır”, “Haklar kullandıkça vardır”, “İnsanlık onuru işkenceyi yenecek” sloganları atıldı.
Açıklamada konuşan Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Genel Sekreteri Coşkun Üsterci, Birleşmiş Milletler’in varoluş gerekçesiyle çelişir biçimde hak ihlallerinin başlıca sebebi olan savaş ve iç savaşları sonlandırmada yeterince etkin olamadığını belirtti. Emperyalist devletlerin çıkar ilişkilerine dayalı bir birliktelik oluştuğunu dile getiren Üsterci, “Bu kriz hali Türkiye’de de tüm yoğunluğu ve ağırlığı ile yaşanmaktadır. Ülke, 2016 yılından bu yana önce doğrudan, 19 Temmuz 2018 tarihinden itibaren de resmen kaldırıldığı söylense de bir OHAL rejimi ile yönetilmektedir. Böylelikle keyfilik ve belirsizlik kamusal ve siyasal alanın asli unsurları haline gelmiştir. Özellikle bir yönetim tekniği olarak başvurduğu belirsizlik yaratma gücü, siyasal iktidar erkini daha da merkezileştirip toplum üzerindeki baskı ve kontrolünü arttırma olanağı sağlamaktadır” dedi.
Mersin
İHD Mersin Şubesi, Özgür Çocuk Parkı’nda açıklama yaptı. “İfade ve örgütlenme özgürlüğümüz engellenemez” pankartının açıldığı açıklamada, “Herkes için insan hakları” dövizi taşındı. Çok sayıda hak savunucusunun katıldığı açıklamada, sık sık “İnsan haklarıyla insandır” sloganı atıldı.
Açıklamayı okuyan İHD Mersin Şube yöneticisi Hakkı Demir, ülkede insan haklarının rafa kaldırıldığını söyledi. Başta PKK lideri Abdullah Öcalan olmak üzere tüm toplumun tecrit altına alındığını belirten Demir, tecrit politikalarının son bulması için mücadele edeceklerini ifade etti. Ülkenin demokratikleşmesi için Kürt sorununun çözülmesi gerektiğinin altını çizen Demir, “Kürt sorununun çözümsüz bırakılması, Türkiye’nin demokratikleşmesinin önündeki en temel engellerden biri olarak varlığını korumaktadır” diye konuştu.
Adana
İHD Adana Şubesi, demokratik kitle örgütü temsilcilerinin katılımıyla İnönü Parkı’nda açıklama yaptı. Kürtçe ve Türkçe, “İnsan haklarıyla insandır” yazılı pankartın taşındığı açıklamada, basın metnini İHD Adana Şubesi Başkanı Yakup Ataş okudu.
AKP iktidarının, tüm meseleleri “güvenlik” sorunu haline getiren, toplumu kutuplaştıran, şiddeti esas alan, Kürt sorununun çözümünde çatışma ve savaşı tek yöntem haline getiren politikalarına devam ettiğini dile getiren Ataş, bu politikalara karşı mücadele etmeye ve insan haklarının kurucu değerlerine kararlılıkla sahip çıkmaya devam edeceklerini söyledi.
Antalya
İHD Antalya Şubesi, Attalos Heykeli önünde açıklama yaptı. “İfade, örgütlenme özgürlüğü engellenemez” pankartının açıldığı açıklamada hak ihlallerine karşı ortak mücadele çağrısı yapıldı.
Antakya
Antakya’da İHD Şubesi, Harbiye Sosyal Yardımlaşma Derneği’nde (HASYAD) basın toplantısı düzenledi. Açıklamayı okuyan Şube Eşbaşkanı Mürsel Tonguç Salmanoğlu, insan haklarının kurucu değerlerine kararlılıkla sahip çıkmaya devam edecekleri mesajını verdi.
Urfa
ÖHD, İHD ve Urfa Barosu, baro binası önünde açıklama yaptı. Asrın Hukuk Bürosu avukatlarından Cengiz Yürekli, HEDEP Urfa Milletvekili Mithat Sancar, Urfa Baro Başkanı Abdullah Öncel de açıklamaya katıldı.
ÖHD Urfa Şube Eşbaşkanı İbrahim Halil Öyke, tüm ihlallerin karşısında olmayı sürdüreceklerini vurguladı. Öyke, “İnsan hakları ihlallerinin üzerinin örtülmeye çalışılmasına müsaade etmeyeceğimizi belirtmek isteriz. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nde geçen hakların herkes için geçerli asgari temel haklar olduğunu hatırlatarak, adalet, barış, özgürlük ve eşitliği savunmaktan vazgeçmeyeceğimizi bir kez daha belirtiyorum” dedi.
Batman
İHD Batman Şubesi, 10 Aralık İnsan Hakları Haftası dolayısıyla Atatürk Parkı Yılmaz Güney Sergi alanında eylem yaptı.
“İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin kabul edilişinin yıldönümünde; görüyoruz, susmuyoruz, mücadele ediyoruz” yazılı pankartın açıldığı eylemde, açıklamayı Şube Eşbaşkanı Av. Ahmet Şiray okudu. Şiray, “İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin kabul edilişinin 75. yılında tüm insanların onur ve haklarda eşit olduğu bilinciyle; ekonomik kriz ve yoksulluğa karşı ekonomik ve sosyal haklarımızı, savaşa karşı barış hakkımızı, deprem, salgın vb. olağanüstü hallerde toplumsal dayanışmayı, baskılara karşı insan hakları değerlerini ve demokrasiyi savunuyoruz” dedi.