Türkiye dört bakana dek uzanan rüşvet operasyonu ile çalkalanırken TRT ekranlarında Türkvizyon yarışması düzenlendi. Eurovizyon tarzı olan yarışmaya Türkî Cumhuriyetlerden sanatçılar şarkılarıyla katılarak ülkelerini temsil etti.
Türkî dünyasının kendi arasında gerçekleştirdiği bu organizasyon kültür-sanat açısından olduğu kadar taşıdığı siyasi anlam bakımından da dikkat çekicidir.
Feodal yapıya sahip imparatorluklar döneminin bitimiyle birlikte dünya siyasi tarihinin genel panoramasında TC devleti de dâhil Türkî Cumhuriyetlerin kendi kabuğunda ve kapitalist devletlerin etkisi altında olduğu görülür. Bu tablonun oluşumu, Türkî Cumhuriyetlerin hızla kapitalist dönüşüme giren dünya ekonomik sisteminin gerisinde kalmasıyla doğrudan ilintilidir. Ekonomik dolayısıyla da siyasi olarak geri kalan Türkî Cumhuriyetler içerisinde durumu en iyi olan (ki bu görecelidir) TC devletidir, fakat o da yarı-sömürge bir yapıya sahiptir.
Türkî Cumhuriyetlerin kendi aralarındaki ilişki ve TC devletiyle olan ilişkileri dönemsel gelişmeler olsa da sürekli pürüzler çıkan bir atmosfere sahiptir. Bunda emperyalizmin bölgedeki etkisi (daha çok Rusya emperyalizminin) ve TC devletinin “ağabeylik” gibi geri diplomatik tavrı çoğu zaman belirleyici olmuştur. TC devletin bu küçümseyici tavrı 1990’ların ortalarında o dönem cumhurbaşkanı olan Süleyman Demirel’in Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’e darbe örgütlemeye kadar uzanmıştır.
2000’li yıllar Ahmet Davudoğlu’nun Dışişleri Bakanı olduğu 2009 yılına kadar TC devletinin Türkî Cumhuriyetlerle daha çok ekonomik ilişkileri geliştirme, diplomatik ilişkileri de bu eksende yürütme eğilimi taşıyordu. Uluslararası sermayenin enerji dışında uğramadığı bölgeye, Türk sermayesi (ağırlıklı olarak bugünün Nurjuvazisi olan yeşil sermaye) yöneldi ve yoğunlaştı. Türkî Cumhuriyetlerle yapılan ticaret hacmi 2000 yılında 1,5 milyon dolarken 2011 yılında 10 milyon dolara ulaştı.
Ekonomik ilişkilerde yakalanan iyileşme, Davudoğlu’nun “Stratejik Derinlik” kitabıyla şekillenen dış politika vizyonuyla siyasi ilişkilerde de yakalanmak isteniyor. “Stratejik Derinlik” vizyonunun ana teması, TC devletini, bölgesel anlamda söz sahibi olan, siyasi krizler çıkmadan önce ön alıcı müdahale yapan, bölgesel aktör ve oyun kurucusu konumuna taşıyan bir çerçeve çizmektedir. Bu çerçeve “bölgesel güç olma”, “komşularla sıfır sorun” propagandasıyla kamuoyuna taşınmıştı.
ABD emperyalizminin gölgesinde ve BOP ekseninde model ülke rolüne model ülke eksenine uygun belirlenen bu dış politikada amaç ve hedeflere ulaşmada izlenilen yol, bölge ülkelerinin ekonomik, siyasal ve kültürel olarak TC devletini benimsemesinin sağlanmasına dayanıyordu.
Bunun politik arenadaki ifadesi yumuşak güç olarak adlandırılıyor. Hedeflenen ülkelere ekonomik yardımlarda bulunmak, (TC devletinin Türki Cumhuriyetlere 2004-2011 arası dönemde yaptığı yardımların toplamı 1.4 milyar dolardır), okul, hastane gibi kamu kurumları yapmak ve faaliyete açmak (Türk İşbirliği Koordinasyon Ajansı Başkanlığı TİKA, TOKİ ve Fettullah Gülen Okulları oldukça yoğun çalışmaktadır), lobi faaliyeti sürdürmek, kültürel organizasyonlar (son dönemde Türk dizilerinin Balkanlardan Uzak Asya’ya kadar ihraç edilmesi) düzenlemek yumuşak güç kapsamında sayılıyor. Temel amaç bölge ülkeleri üzerinde siyasi nüfuzu artırmak ve etki altına almaktır. Son on yıllık dönem içinde TC devletinin Türkî cumhuriyetlerle kurduğu ilişkinin hem ekseni hem de kısa özeti budur.
Bu anlamıyla Türkvizyon Türk’ün Türk’e propagandasının, Türklerin dünyaya birlik beraberlik mesajının ve bir nevi Turancılık hayalinin bir adımı olmanın dışında dış politikanın yumuşak güç aracı olmasıyla da sıradan bir kültürel organizasyon değildir. TC devletinin Türkî Cumhuriyetler üzerinde nüfuz kurma ve siyasi alanı genişletme çabasıdır. Geçmiş dönemde olduğu gibi bugünde, Türkî Cumhuriyetleri, kendisi gibi ABD emperyalizminin sömürgesi durumuna getirmeye çalışarak “abilik” görevini hakkıyla gerçekleştirmektedir. Amaç da gaye de budur.
(Sincan 1 No’lu F Tipi Hapishane’den tutsak Partizan)
