Enflasyon yüzde 20’lerde seyrederken, gıda fiyatlarında artış sürüyor. Öyle ki son verilere göre gıda enflasyonu yıllık bazda yüzde 29,77’yi buldu. Gıdada fiyat artışlarının en görünür olduğu ürünlerden biriyse patates.
11 Mart’tan bu yana ‘sıfır gümrük’ uygulaması ile ithal edilmesine rağmen patatesin bir kilosu 5 liranın üzerinde.
Ahval’in aktardığına göre patatesin toptan fiyatı son bir ay içinde yüzde 9,3 artarak 0.63 dolar/kilogram (kg) düzeyine çıktı.
Habere göre aynı dönem içinde en hızlı fiyat artışı yüzde 151 ile Rusya ve yüzde 25,8 ile Türkiye’de yaşandı.
Türkiye fiyat artışında ikinci sırada
Söz konusu veriler gıda fiyatlarının izlendiği küresel ticaret platformu Trigde.com’dan. Buna göre Türkiye’de toptan fiyatlar ortalama 0.51 dolarla dünya ortalamasının altında, ancak Türkiye dünyanın en büyük patates üreticileri arasında son bir ayda fiyatların en hızlı artış gösterdiği ülkeler arasında dünya ikincisi.
Dünya genelinde de patates fiyatlarında bir artış gözlemleniyor. Patatesin pazardaki satış fiyatına bakıldığında dünyada en pahalı patatesi Güney Kore ve Japonya tüketiyor. Güney Kore’de patatesin kilosu ortalama 3.71 dolarken, Japonya’da 3.57 dolar, İsviçre’de 2.59 dolar, ABD’de 2.47 dolar ve İrlanda’da 2.47 dolar. Türkiye’de ortalama satış fiyatı 0.72 dolar/kg olarak gösterilen endekse göre en ucuz patatesi ise 0.27 dolarla Pakistan tüketiyor.
‘Tarımın iflası’na işaret
Sanayi üretiminde düşüş, dolar kurlarındaki hızlı artış ve giderek yükselen işsizliğe ekonomik daralma ederken enflasyon yüzde 20’lere yakın seyretmeye devam ediyor.
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) sepetindeki neredeyse her grupta fiyat yükselişleri devam ederken, en çarpıcı artış gıdada yaşanıyor. Öyle ki Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2019 yılının Mart ayına ilişkin verilerine göre gıdadaki artış son bir yılda yüzde 30’a yakın.
Pek çok iktisatçı bu durumu ‘tarımın iflası’ olarak yorumluyor. Konuyu değerlendiren isimlerden iktisatçı Ümit Akçay, “Diğerleri neyse de, gıda enflasyonu, neredeyse tamamen ‘ev yapımı’, yani AKP iktidarlarının uyguladığı birikim modelinin ve ona bağlı gelişen tarım politikasının iflasını gösteriyor” diyor.
Diğer yandan gıdadaki fiyat artışları soğan ve patates gibi temel gıda ürünlerinin ithalatının önünün açılmasına ve tanzim satışlara rağmen yaşanıyor. (Haber Merkezi)
